1. Intro
Al sinds ik de Carl Zeiss T* 2/50 ZE Makro-Planar en Carl Zeiss T* 2/100 ZE Makro-Planar in bezit heb, wilde ik de 2/135 Apo-Sonnar graag hebben. Met een toenmalige prijs van bijna 2000 euro, en de revamp (Milvus 135) nóg duurder was, zag ik het somber in.
Zo once in a lifetime komt er een kansje voorbij dat je een bijna smetteloos exemplaar 2e hands kunt bemachtigen voor een gunstige prijs, dus ik heb direct toegeslagen 🙂 . Ik heb wel zeker 7 jaar moeten “wachten”, maar nu is het dan zover.
De Carl Zeiss T* 2/135 ZE Apo-Sonnar:
Op mijn Canon EOS 6D gemonteerd:
Werkelijk geen krasje, butsje of vlekje op te zien, ook niet op de behuizing.
De onderstaande foto’s in de review zijn allemaal op f/2 gemaakt. Klik vooral op de foto’s om groot formaat te bekijken.
2. Bouwkwaliteit
Net als de overige Zeiss lenzen is ook deze gebouwd als een tank: alleen maar glas en metaal. De lens heeft géén weathersealing. Er is wel een revamp van deze lens die exact dezelfde optiek heeft, maar dan een nieuw jasje heeft (met weathersealing), namelijk de Zeiss Milvus 2/135 Apo-Sonnar. Die kost je dan ook meer dan 2000K euro en dat was het me niet waard.
3. Prijs
Nieuw is deze lens niet meer te krijgen, aangezien ie behoort tot de Zeiss classic lijn. Deze lijn heeft inmiddels een omdoping gekregen naar de Milvus-lijn. Toen deze wel nog te krijgen was nieuw, was deze 1769 euro. Ik vond em alsnog veel te duur, maar je moet je wel bedenken dat deze lens Otus-waardig is, m.a.w. een betere 135mm prime dan deze Zeiss of de Sony 135/1.8 GM zul je niet vinden. Dus misschien vind je het dan toch waard. Ik heb zelf gewacht op 2e hands aanbiedingen. Zo heb ik de Carl Zeiss T* 2/100 ZE Makro-Planar ook gekocht.
4. Flare
Qua flare is deze lens niet bijzonder slecht of goed. Er is soms wel wat contrastvermindering bij de flare, maar echt gekleurde flares in het midden van je foto heb ik nog niet gevonden. Wanneer deze er wel is, heeft het mijns inziens een vrij artistieke, zachte look, net zoals de Carl Zeiss T* 2/100 ZE Makro-Planar dit ook doet.
5. Vervorming
Deze lens heeft geen zichtbare vervorming.
6. Scherpte/contrast/kleur/bokeh/rendering
Tja wat kan ik nog anders zeggen dan dat deze lens wat mij betreft perfectie benadert? Hij is van rand tot rand scherp. In de extreme hoeken is ie op f/2 niet helemaal vlijmscherp, maar dat heeft de Carl Zeiss T* 2/100 ZE Makro-Planar ook niet. De scherpte van deze lens is in ieder geval zeer hoog. Je diafragma verder afstoppen om meer optische scherpte te verkrijgen is niet nodig. Wanneer je geen grote scherptediepte nodig hebt, kun je deze lens altijd op f/2 schieten zonder ook maar iets in te leveren op scherpte, kleur, contrast en rendering.
Hier wat voorbeeldfoto’s waarop je kunt klikken voor een grote versie.
1. Scherpte
2. Macro-like en achtergrondblur (bokeh)
Hieronder wat macro-like foto’s op of rond de minimum focus afstand (1:4 vergroting met een MFD van 80 cm). Let ook op de zachte bokeh die deze lens produceert.
3. Driedimensionale look
Hieronder volgen ook wat foto’s die ik heb gemaakt om het 3D-effect te laten zien.
en je zelfs kunt zien dat elke lamp indivdueel "los staat".
en waarbij ook de blaadjes een driedimensionale rendering hebben.
4. Portretlens?
135mm is een vrij lange focal length, maar ook voor krappe portretten leent deze lens zich vrij goed door de minimale focus afstand van 80cm.
5. CA (Chromatic Aberration)
De Carl Zeiss T* 2/100 ZE Makro-Planar heeft één groot nadeel waar ik vaak tegenaan loop: zeer aanwezige LoCa (Longitudinal Chromatic Aberration: paarse en groene randjes tegen een sterk contrasterende achtergrond). Ik wilde sindsdien altijd een Carl Zeiss T* 2/100 ZE Makro-Planar zonder dit lelijke, vaak niet goed te corrigeren fenomeen.
Nu heb ik em: de Carl Zeiss T* 2/135 ZE Apo Sonnar. Ik heb wel een kanttekening hierbij: ondanks het apochromatische design, wat chromatic aberration zou moeten elimineren, is het toch aanwezig, zij het minimaal. Deze lens is dus niet gevrijwaard ervan. Waar je het goed ziet zijn bij ijzeren tuinstoelen waar de zon op schijnt, of motorkappen van auto’s op het wijdste diafragma. Afstoppen naar f/2.8 verhelpt zeker 90% ervan, waar de Carl Zeiss T* 2/100 ZE Makro-Planar zelfs op f/2.8 nog duidelijk zichtbare chromatic aberration heeft in deze situaties.
Let vooral in de felle, witte gedeeltes zoals de randen van de koplampen en het kenteken.
Ook zijn duidelijk paarse randen zichtbaar in het lint.
7. Vignettering
De lens heeft wel wat vignettering, maar zeer acceptabel, en vaak wel artistiek. Op vooral zonnige dagen op f/2 zie je dit het meest. Bij niet al te zonnig licht valt het een stuk minder op. Maar de correctieprofielen binnen Lightroom lossen dit met één klik op.
8. Handzaamheid
De lens is met 920 gram best zwaar. Maar het gewicht is in feite het probleem niet; de lens is best dik in diameter en hij voelt wat lomp aan wanneer je ermee fotografeert. Mijn Canon EF 70-200/2.8L IS II USM is een stuk zwaarder, maar de balans in je hand is een stuk beter/stabieler doordat je het front-heavy gedeelte goed met je linkerhand stabiel kunt houden, althans ik. Een ander nadeel is dat deze lens uitschuift wanneer je korterbij focust; de focusring schuift dus mee naar voren, waardoor je soms op de kortere scherpstelafstanden je vingers+duim niet meer bij de ijzeren grip van de focusring voelt, maar op het gladdere gedeelte. Dit merk je vooral wanneer je kort bij die 80cm focus zit: je zou eigenlijk meer grip moeten hebben met je duim en wijsvinger, maar doordat de lens zo ver naar voren uitschuift verlies je die grip.
9. Focusing
Het is een manual focus lens, dus dat moet wel goed werken, en dat doet het. Net als de Carl Zeiss T* 2/100 ZE Makro-Planar heeft deze Carl Zeiss T* 2/135 ZE Apo Sonnar een flink lange focusslag waardoor je heel precies kunt focussen. Als je snel moet draaien van 80cm naar oneindig is je moment voorbij, maar dat weet je wanneer je dit soort lenzen koopt. Het focussen gaat echt heel smooth; door de gebalanceerde demping in de focusring heb je altijd dat fijne focusgevoel.
10. Conclusie
| Pluspunten | Minpunten |
|---|---|
| + Scherpte: zeer scherp van centrum tot rand | – Lomp en zwaar: balans in hand kon beter |
| + Korte scherptstelafstand van 0,8m: goeie vergroting van 1:4 waardoor je macro-like foto’s kunt maken | – Lens schuift ver uit bij kortbij focussen |
| + Rendering: driedimensionale look, hoog microcontrast, brede toondiepte details | – Ondanks “APO”, nog steeds een beetje CA op f/2 |
Deze Zeiss classic lenzen zijn geen makkelijke lenzen: ze ontbreken autofocus en stabilisatie waardoor zeker op langere brandpuntafstanden scherpe foto’s maken wat tijd en werk vereist. Er is immers een lange focusslag en je zoekerbeeld is op 135mm alles behalve stil. Een statief lost veel op, maar je levert flexibiliteit in en het kost je dan nóg meer tijd. Het resultaat is dan echter niets anders dan bijna-perfect te noemen. Scherpte, kleur, contrast en vooral de rendering van deze lens zijn buitengewoon goed, meteen vanaf de wijdste diafragamaopening (f/2). Kleur- of contrastcorrectie in nabewerking zijn zelden nodig.
11. Slotwoord
Bij de aankoop van lenzen let ik hoofdzakelijk op de rendering met een driedimensionale look, het zogenaamde 3D effect. Over dit befaamde 3D effect zijn online al veel woorden aan besteed. Het wordt vaker omschreven als het loskomen van het onderwerp zonder dat de achtergrond daarbij volledig vervaagd en onscherp is, waarbij een brede toon- en kleurdiepte op detailniveau zich vertalen naar échte dieptewaarneming. De één noemt het micro-contrast, de ander noemt het de kwaliteit van transitie naar de bokeh. De één ziet het, de ander niet.
Mocht je meer willen weten van dit 3D effect; er is een topic op Tweakers.net over het Zeiss 3D effect hier te vinden, met ook genoeg foto’s als voorbeeld:
Het 3D-pop effect, micro contrast, de “zeiss look”
Er zijn ook genoeg YouTube filmpjes te vinden van fotografen die het analyseren. Lensmakers Carl Zeiss en Voigtländer worden vaak in één adem genoemd met het 3D effect.
Leave a Reply